Raid kavramını yazılımsal ve donanımsal olarak iki parçada incelemek mümkün. Donanımsal Raid için bir Raid kartı lazımken yazılımsal Raid ayrıca bir donanıma ihtiyaç duymaz.

 

Bilgisayarlarda veri depolamak denince akla ilk olarak hard diskler geliyor ve bu hard diskler birden çok sebepten ötürü bozulabiliyor. Manyetik ortam, elektriksel sorunlar, sert bir zemine düşürme, çarpma ya da suyla temas olmak üzere birçok şekilde açıklanabilir.

 

Raid işte tam bu noktada bu sebeplerden ötürü bozulan hard disklerde yer alan dosyaların kaybolmasını önlemek için ya da olası kaybı en aza indirmek amacıyla ortaya çıkan bir sistem.

 

Bilmek lazım ki Raid sistemi için en az 2 disk gerekiyor. Sistem içerisinde yer alan diskler ihtiyaca göre farklılık gösterebiliyor. Mevcut durumda 13 tane Raid çeşidi olsa da bunlardan en çok Raid türleri disk sayınıza ve ihtiyacınıza göre değişiklik göstermektedir. Her ne kadar 13 adet Raid türü yapılabiliyor olsa da raid 0, 1, 0+1, 5 ve 10 bunlardan en sık kullanılanı olarak ortaya çıkıyor.

 

Raid 0 en az 2 diske kurgulanabilen ve sunucunun performansını geliştirmesi için tercih edilip Disk bölüştürme olarak da bilinen bir sistem. Bu nedenle de bilgisayarın birden fazla diskle çalıştığı ve bu nedenle performansının arttığı anlamına geldiği sonucuna varılabilir.

Bu yüzden bu sistem içerisinde yer alan Raid kartındaki tüm verileri disk sayısına göre bölerek eş zamanda hepsinin yazımını sağlıyor. Bu noktadaki en önemli ayrıntı bu sistemin sadece ve sadece daha fazla performans için geçerli olduğu.

Disklerden herhangi biri çalışmadığında bütün verilerin kaybıyla karşı karşıya kalınıyor. Bu yönüyle de Raid 0 hata toleransının olmadığı bir sistem olarak hafızalara yerleştirilebilir.

 

Disk ikizleme olarak bilinen Raid 1 sayesinde veriler bir sorun olmadan bir diskten bir diğer diske durmadan kopyalanarak replikayı veya ikiz yapıyı elde etmiş oluyor. Raid 0 durumunda olduğu gibi bir disk bozulursa bütün verilerin kaybı söz konusu değil.

Disklerden birinin bozulması durumunda diğer disk çalışmaya devam ediyor ve bu yüzden hata payı olan bir disk olarak bilinen Raid 1 aynı zamanda düşük bir maliyete sahip. Raid 1 sisteminin olumsuz olarak sayılabilecek yönü ise performans düşüklüğü göstermesi.

Bu yönüyle de Raid 0 ile zıt özelliklere sahip oldukları söylenebilir. Bu donanım uygulanması için de en az 2 disk gerekirken iki tane olmak üzere 1 TB’lik sürücüye sahip olan sunucu Raid 1 ile kullanılıyorsa toplam depolama alanı 2 TB değil 1 TB olacak yani disk kapasitesi ikiye bölüneceğinin bilinmesi lazım.

 

Günümüzde kullanılan en yaygın sistem olan Raid 5 en az 3 disk ile oluşturulabiliyor. Disk kapasitesi toplam kapasitenin 1/3 oranında azalmasıyla depolama yapıyor bu yüzden. Aynı anda yapılan yazma işlemi daha iyi bir performans gösteriyor.

Eğer bu disklerden birinde sorun çıkarsa ya da arıza durumu oluşursa eşlik bloğu vasıtasıyla aynı veri otomatik bir şekilde yeniden meydana getiriliyor. Bozulan, zarar gören sürücü değiştirilene kadar bir diskle dahi olsa sistem temel işlevlerini yerine getirmeye devam ediyor.

 

Buna rağmen birçok yazma işlemi gerçekleştirildiği için veri tabanının bağlı olduğu sunucuda yer alan Raid 5’te belirgin bir gecikme gözlemlenebilir.

 

Bu yapılandırma, RAID 5'e benzer şekilde çalışır, ancak iki adet parite biti kullanır. RAID 6, RAID 5'ten daha yüksek veri bütünlüğü sağlar, ancak daha düşük okuma ve yazma hızlarına sahiptir.

 

Bu sistem en az 4 disk yardımıyla ve bu düzlemde çifter çifter artacak şekilde bir mekanizma olarak kurulabilir.

Maliyetinin yüksekliğinden ötürü ev ortamında kullanımı pek akılcı durmasa da verilerin güvenliği için ve performans artışı isteyen kullanıcıların tercih edebileceği bir sistem olarak ortaya çıkmış bulunuyor.

 

Raid 10 tek bir diske kıyasla 4 kat daha hızlı veri okuma özelliğine sahipken, 2 kat da yazma özelliğine sahip. Bunun sebebi disklerin 2 tanesinin Raid 0 için kullanılması.

Bu ortaya çıkan mekanizmanın da ayna kopyasının da 2 diske yani Raid 1’e alınması olarak açıklanabilir. Kısacası bu sistem birden çok yazma işlemi gerçekleştirmek isteyenler için tercih edilen bir sistem. Unutulmamalı ki RAID 10 bir donanım ya da yazılım gibi kullanılırsa Raid 10’un performans avantajlarını kaybederek sıradan bir hal alması kaçınılmaz oluyor.

 

RAID Yapılandırmaları Karşılaştırma Tablosu

Açıklamalar:

• Veri Dağıtımı: Verilerin diskler arasında nasıl dağıtıldığıdır.
• Yedeklilik: Verilerin yedeklenip yedeklenmediğidir.
• Performans: RAID yapılandırmasının okuma ve yazma hızlarıdır.
• Veri Kaybına Karşı Koruma: RAID yapılandırmasının veri kaybına karşı koruma düzeyidir.
• Depolama Kapasitesi: RAID yapılandırmasının toplam depolama kapasitesidir.

Karşılaştırma:

• RAID 0, en yüksek performansa sahip RAID düzeyidir, ancak veri kaybına karşı koruma sağlamaz.
• RAID 1, veri kaybına karşı en yüksek korumayı sağlayan RAID düzeyidir, ancak depolama kapasitesini yarıya indirir.
• RAID 5 ve RAID 6, yüksek performans ve veri güvenliğinin bir arada olduğu RAID düzeyleridir. RAID 5, RAID 6'dan daha yüksek performansa sahiptir, ancak RAID 6, RAID 5'ten daha yüksek veri güvenliği sağlar.
• RAID 10, aynalama ve şerit kullanarak hem yüksek performans hem de yüksek veri güvenliği sağlar. Ancak, depolama kapasitesini yarıya indirir.

Sonuç:

RAID yapılandırması seçerken, ihtiyaçlarınızı ve bütçenizi dikkatlice değerlendirmelisiniz. Yüksek performans gerektiren uygulamalar için RAID 0 veya RAID 10 yapılandırması uygun olabilir. Veri güvenliğinin önemli olduğu uygulamalar için RAID 1, RAID 5 veya RAID 6 yapılandırması uygun olabilir. Yüksek performans ve veri güvenliğinin bir arada olduğu uygulamalar için RAID 10 yapılandırması uygun olabilir.